Hoe leef je verder na het verlies van drie zwangerschappen?
Verder leven. Makkelijker gezegd dan gedaan. Vooral anderen in je omgeving denken er vaak makkelijk over. Ze zeggen dingen als: ‘ Je moet het een plekje geven. je moet weer leuke dingen gaan doen. Jouw tijd komt nog wel’ En ze vragen; Zou je nog een kindje willen? Moet je niet weer aan het werk? En ze denken: Ik heb je verhaal nu een keer gehoord, tijd om het ergens anders over te hebben.
Maar zo werkt het dus niet. Jij als sterrenouder zal dit vast wel herkennen. Maar hoe ga je dan door? Hoe pak je het leven weer op? Ik dacht dat ik mijn weg had gevonden. Van beide kinderen heb ik een fotoboek gemaakt, een herinneringskist gevuld en een gedenkplekje in de huiskamer gemaakt. 2 mooie vlinders op mijn arm laten zetten en een website begonnen om mijn verhaal te delen.
Ik kan weer kijken naar zwangeren zonder pijn en gemis. Ik kan weer lachen. Ik kan weer naar babykleertjes in de winkel kijken en denken, wat schattig, in plaats van denken, mijn kindje zal dit nooit dragen. Dus vol trots stapte ik de praktijkruimte van mijn rouwtherapeut binnen. Het gaat goed. Tot zij door mijn harnas heen prikte…
Na het verlies van Ravi ben ik begonnen met rouwtherapie. Toen ik ontdekte dat ik zwanger was van Roan dacht ik, het wordt tijd om er mee te stoppen. Ik had inmiddels begeleiding van een psycholoog in het ziekenhuis en dat vond ik voldoende. Maar toen we de slechte uitslag kregen en weer afscheid moesten nemen van ons kindje was ik maar wat ‘blij’ dat ik haar nog had.
Vorige week had ik weer een afspraak en liep ik vrij ontspannen binnen. Soms heb ik een afspraak en weet ik al wel waarover ik het wil gaan hebben maar deze keer niet. Het ging goed, ik had rust en was druk met goed voor mezelf zorgen. Ik was niet meer zo verdrietig en zag het leven weer hoopvol tegemoet. Dus toen ze vroeg hoe het met me ging zei ik dan ook dat het wel goed ging. Ik pakte het leven weer op, zag weer wat vrienden en dacht na over ander werk.
Ze vroeg hoe het met de rouw ging? Rouw, dacht ik? Nou ja, ik heb een fotoboek gemaakt van Roan en de babykamer kan ik weer inlopen zonder diepe pijn te voelen.. Bezoek je nog vaak het grafje? Nee, eigenlijk niet. Mijn man wel, die komt er elke dag. Voor mij zijn mijn kinderen overal dus ik hoef niet perse naar het grafje om aan ze te denken. Schrijf je nog wel je blogs voor je site? Nee eigenlijk ook niet veel meer. Dat ligt een beetje stil.
Ze pakte haar bord erbij en tekende twee eilandjes. Ze zei; je kent ze misschien nog wel, we hebben dit al eerder besproken. Het ene eilandje was rouw en het andere eilandje herstel. Ze zei, jij zit vooral op het eiland herstel. Ik dacht, dat klopt, en was best trots op mezelf. Maar zei ze, je moet ook af en toe naar eiland rouw. Het leven is een bootje, en dat bootje vaart. Dat vaart van het ene naar het andere eiland en weer terug. Dat het wat vaker aanmeert bij herstel is prima maar het moet ook naar het andere eiland varen. Een traan liep over mijn wangen. Eiland rouw is niet een plek waar mijn bootje graag aan meert. Ik ben daar geweest, vond het niet fijn, maar heb het doorstaan en ben nu klaar om dat af te sluiten en door te gaan.
Maar zo werkt het dus niet.. Zat ik daar, denkende dat het zo goed met mij ging terwijl tranen over mijn wangen liepen. Praten en denken aan eiland rouw maakte me verdrietig. Daar zijn mijn kindjes, daar ligt de pijn, het gemis, het verdriet, de eenzaamheid, onbegrip.. Nee geef mij maar het andere eiland, daar is iedereen vrolijk, daar maken we plezier. Maar daar zijn niet mijn kindjes. En als ze er zijn en ik voel gemis dan ga ik door. Zo dacht ik aan het moment dat ik bij de Hema voorbij liep en de babykleertjes in de uitverkoop waren. Dat deed pijn, want wat had ik daar graag van alles van willen kopen voor mijn kindjes. Maar in plaats van dat gevoel te erkennen en uit te spreken en er bewust van te zijn, liep ik door. Ik ben sterk, kleertjes in de uitverkoop raken mij niet meer. Maar het raakt me wel. Ik ben niet de mama die de kleertjes koopt, en dat doet pijn. En die pijn moet ik aandacht geven. Erkennen. Uitspreken. Erover praten met Joost. En niet doorgaan. Ze zei, als je zo doorgaat, zit je straks in November, wat al een moeilijke maand is door het verlies van Ravi, helemaal in zak en as. En dan denk je bij jezelf, hoe kan dat nou, het ging toch zo goed? Nee, het ging niet goed. Ik heb niet goed voor mezelf gezorgd. Al die kleine beetjes, al die korte momentjes van pijn, stapelen zich op. Als ik daar niks mee doe dan barst uiteindelijk de bom en kan ik weer stappen terug doen. Herstel is geen rechte stijgende lijn. Het gaat vooruit, maar wel af en toe wat omlaag, weer omhoog en dat allemaal met kleine stapjes.
Dankbaar, dat mijn therapeut me deze spiegel heeft voorgehouden. Dankbaar dat ik met haar naar mijn pijn kon gaan en dankbaar dat ik inzicht heb gekregen in het moeilijke proces dat leven heet. Leven met rouw, en ondertussen doorgaan met je leven kan zeker. Maar het moet wel hand in hand gaan. Dus daar zit ik dan, te schrijven, te werken aan mijn site, en bewust te wezen van mijn verlies. Van alle momentjes van pijn die ik op een dag mee maak. Van de aankondiging over de nieuwe bioscoop film, zwanger & co, die ik dus echt niet ga kijken, maar ook de zwangeren die ik op straat zie, of het besef dat ik nu nog zwanger had moeten zijn van Roan. Of wanneer ik post krijg van de baby dump of ergens in het dorp een geboortebord in de tuin zie staan. Maar ook de kinderwagens, trotse grootouders in de speeltuin of leuke plastic bordjes en jurkjes in de winkels bij de Efteling. Maar ook de pijn die ik voel wanneer ik mijn vriendin zie met haar pasgeboren dochter. Zo had ik er ook bij moeten zitten binnenkort. Ik voelde die pijn wel maar hield me groot. Tot na deze therapie sessie ik weer die pijn voelde toen ik haar dochter vast had. Ik kreeg tranen en liet ze gaan. Mijn vriendin troostte me, pakte me vast en begreep wat ik voelde. Ik voelde me gezien. Natuurlijk doet het pijn. Het zou raar zijn als het niet zo was.
Dus lieve sterrenouders, je mag doorgaan met je leven maar doorgaan betekent niet, doen alsof niks je meer pijn doet. Want inmiddels ben ik ruim 1,5 jaar verder na mijn eerste verlies maar de pijn zit er zeker nog. Er is geen plekje, geen potje met een dekseltje wat je kunt sluiten. Nee, dit draag je met je mee, elke dag. En dat is goed zo. Ik hoop dat mijn verhaal jullie helpt.
Floortje